در سیاست ژاپن شگفتیهای زیادی وجود ندارد، اما ظهور یوشیهیده سوگا بهعنوان نخستوزیر بعدی، دقیقاً یکی از همان اتفاقاتی است که از قبل تعیین نشده بود.
روز دوشنبه، آقای یوشیهیده سوگا اکثریت آرای انتخاباتی را که برای تعیین رهبری حزب محافظهکار لیبرال دموکرات برگزار شد به دست آورد. این حزب از زمان جنگ جهانی دوم، به جز چهار سال، حزب حاکم ژاپن بوده است.
حالا به احتمال بسیار زیاد سوگا، دبیر اول و سخنگوی کابینه ژاپن، نخستوزیر بعدی میشود. نیویورکتایمز در تحلیلی نوشته است که او با پیروزی قاطع خود در رقابت حزبی، مهارتهای سیاسی خود را بهعنوان اپراتوری که تقریباً هشت سال از پشتصحنه کار میکرد، نشان داد.
شینزو آبه، نخستوزیر ژاپن چند هفته قبل اعلام کرد که به دلیل وخیم شدن وضعیت بیماری کولیک روده از مقامش کنارهگیری میکند.
آقای سوگا پسر یک کشاورز توتفرنگی و یک معلم مدرسه از روستاهای شمال ژاپن است. او یکی از معدود قانونگذاران برجسته ژاپنی است که از یک خانواده سیاسی نخبه نیست. او ۷۱ سال دارد و حتی از شینزو آبه مسنتر است.
به نوشته نیویورکتایمز، آنچه آقای سوگا، دبیر کابینه آقای آبه، به همراه میآورد، تداوم است. او قول داده که از همان جایی که آقای آبه متوقف شده، حرکت کند؛ حرکتی که موجب اطمینان دوباره مردم میشود.
در ژاپن، جایی که اغلب ثبات بر ایدئولوژی میچربد، آقای سوگا به یک دستگاه سیاسی متصل به سنت متوسل شده که در برابر تغییر مقاومت میکند.
میریا سولیس، مدیر مرکز مطالعات سیاست شرق آسیا در موسسه بروکینگز واشنگتن در این باره به نیویورکتایمز گفت: «اینکه مذاکرات با این سرعت به سوگا ختم شد، بیانگر ذکاوت سیاسی اوست.»
بهطور اساسیتر، تشخیص دیدگاه آقای سوگا در مورد آینده ژاپن یا اینکه آیا او میتواند راهحلهای جدیدی برای چالشهای عمیق کشور ارائه دهد، دشوار بوده است.
به نوشته نیویورکتایمز، آقای سوگا درخواست مصاحبه را رد کرده، که نشانهای از سالها کار او بهعنوان مشاور وفادار آقای آبه است. او همچنین قول داده است که برخی از مهمترین اهداف نخستوزیر در حال عزیمت را دنبال کند. انتظار میرود که او سیاستهای بازنگری در قانون اساسی صلحطلبانه ژاپن و بازگشت شهروندان ژاپنی ربوده شده توسط کرهشمالی را ادامه دهد.
وی همچنین گفته است که تقریباً به فرمول اقتصادی که امضای آقای آبه بر آن است، و به «اقتصاد آبه» معروف شده، پایبند خواهد ماند. این فرمول ترکیبی از سیاستهای پولی آسان، هزینههای دولت و اصلاح ساختاری صنایعی مانند کشاورزی است.
آقای سوگا پس از آنکه هفته گذشته نشانه کوچکی از اتخاذ سیاست جدید را نشان داد - افزایش بالقوه مالیات که مانع هزینهکرد مصرفکننده شده - بهسرعت عقبنشینی کرد.
به نوشته نیویورکتایمز، با بحران جهانی همهگیری ویروس کرونا و افزایش تهدیدات ژئوپلیتیکی در آسیا، جانشینی که در مسیر سابق باقی بماند ممکن است همان چیزی باشد که ژاپن به آن نیاز دارد. کریستینا ال. دیویس، مدیر برنامه روابط ایالاتمتحده و ژاپن در هاروارد معتقد است: «ژاپن کشوری نیست که اصلاحات انقلابی آن اغلب اتفاق بیفتد. بهویژه این نکته برایش یک مزیت است که در مواقع بحران و عدم اطمینان، یک مدیر خوب بحران دیده شود.»
آقای سوگا در عین حال که نماینده وضع موجود است، کاتالیزوری برای تغییرات مهم نیز محسوب شده است. او به خاطر کمک به آقای آبه در اجرای قوانین بحثبرانگیز امنیتی که به ارتش ژاپن اجازه میدهد در کنار متحدانش به مأموریتهای جنگ در خارج از کشور بپیوندند، کمک کرده است. آقای سوگا همچنین یکی از موافقان جدی لایحهای است که دو سال پیش درباره اجازه افزایش چشمگیر تعداد کارگران خارجی در ژاپن تصویب شد.
نگاه اجمالی به دیگر دیدگاههای سیاسی او نگرانیبرانگیز شده است. برخی از منتقدان میگویند آقای سوگا معمار برخی از انگیزههای اقتدارگرایانه آقای آبه بود؛ اقداماتی از جمله تقویت قدرت بر بوروکراسی گسترده ژاپن و استفاده از تاکتیکهایی برای خاموش کردن انتقاد در رسانههای خبری.
نیویورکتایمز در ادامه مطلب این سؤال مهم را مطرح کرده که آقای سوگا چه مدت دوام خواهد آورد. اینکه آیا او یک سرپرست موقت خواهد بود یا پس از انتخابات عمومی در قدرت باقی میماند، احتمالاً به واکنش او به چالشهای فوری مانند بیماری همهگیر، المپیک به تعویقافتاده توکیو و افزایش تنشها با چین بستگی دارد.
شایعاتی وجود دارد مبنی بر اینکه آقای سوگا بهزودی پس از تصدی نخستوزیری میتواند انتخابات زودهنگام را اعلام کند. او در صورت موفقیت، میتواند محبوبیت خود را تثبیت کند. در غیر این صورت، «شاید فقط یك رهبر موقت باشد». این نظر کن هیجینو، پروفسور حقوق دانشگاه کیوتو است: «و ممکن است آنها با چهرهای جوانتر و جذابتر برای حضور در انتخابات عمومی آینده آماده شوند.»
در حالی که رأیدهندگان ژاپنی آقای سوگا و آبه را یک جفت میدانند، اما احتمال اینکه زمینههای خانوادگی آنها بیش از این با هم فرق داشته باشد بسیار کم بود. آقای آبه یک سیاستمدار نسل سوم و نوه نخستوزیر است. آقای سوگا در کنار دو خواهر بزرگتر و یک برادر کوچکترش خیلی عادی در استان آکیتا در روستا بزرگ شده است.
در حوزه سیاست خارجی، آقای سوگا تلاش کرده تا جاهای خالی برنامهها و پروژههای خود را پر کند. او سال گذشته به واشنگتن سفر کرد و اولین وزیر ارشد کابینه بود که طی سه دهه گذشته چنین سفری را انجام داد.
برای آقای آبه، دیپلماسی فردی با رئیسجمهور ترامپ بسیار مهم بوده است. خانم سولیس، از موسسه بروکینگ، به نیویورکتایمز گفته است که اگر آقای ترامپ دوباره پیروز شود، سؤال این است که آیا سوگا میتواند جادو کند، یا اینکه روابط رمانتیک برادرانه میان ترامپ و آبه است دیگر تکرار نخواهد شد.